- +31 (0)6 4177 3828
- [email protected]
In 2014 startte ik mijn 3-jarige Masteropleiding Fotografie aan de Staffordshire University in Engeland. Aanvankelijk was ik van plan om voor mijn afstudeerproject ‘fotografie onderwijs’ onder de loupe te nemen. Ik had daartoe ook al flink wat mensen geinterviewd. Echter, op één van mijn middagen in de universiteitsbibliotheek kwam ik ‘Naked New York’ tegen.
Het verbaasde me dat het relatief eenvoudige concept (publieke identiteit vs. privé indentiteit) zoveel indruk maakte. Natuurlijk speelde daarbij ook de dramatische, contrastrijke z/w fotografie, de fotolocatie en de bijzondere vormgeving van het boek een belangrijke rol. Kortom, ik was ‘hooked’ en noteerde de naam van de fotograaf, Greg Friedler.
Een paar weken later toen ik weer in de bibliotheek was en mijn notities teruglas besloot ik wat dieper te graven om te kijken of deze man nog ander werk maakte. In de bibliotheek vond ik daar geen antwoord op maar op internet vond ik nog meer werk. Hij had niet alleen nog drie andere ‘Naked’ boeken gemaakt, maar ook het boek ‘Mattrass’, abstracte fotografie en een aantal toffe reisseries.
Toen ik na een lesdag weer terug was in Nederland ging ik me verder verdiepen in zijn andere Naked boeken.
Het was een week of 3 nadat ik Friedler ‘ontdekt’ had dat ik, tijdens mijn ‘research’, op Facebook een oud ‘In Memoriam’ bericht tegenkwam. Het bleek dat Greg niet lang daarvoor zelf zijn leven beëindigd had. Hoewel ik hem niet persoonlijk kende kwam dat toch als een enorme schok. Voor mijn gevoel had ik hem pas ontmoet en leren kennen.
Ik realiseerde me ook dat die Naked-serie van hem, die ik zo tof vond, geen vervolg zou krijgen. Maar, wat nou als ik…? Zou de familie dan.., Wat zullen ze wel niet denken..?
Met dat idee in mijn hoofd ging ik terug naar mijn Master Supervisors Engeland. Ik had mijn oorspronkelijke plan al met hen besproken en dat was ook goedgekeurd. Wat zouden zij vinden van het idee dat ik voor mijn masterproject een Naked boek maak? Het antwoord was positief, dat is duidelijk.
Omdat ik geen contactgegevens had van familie Friedler heb ik hen een via FaceBook bericht gestuurd. Verbazingwekkend genoeg kreeg ik dezelfde avond nog een enthousiaste reactie van David Friedler, Greg’s broer. Hij zei dat zijn vader mijn idee fantastisch zou vinden en hij zou het er de volgende dag met hem over hebben.
Toen ik een dag later inderdaad ‘groen licht’ kreeg kwamen er allerlei emoties boven. Ik was dankbaar en blij dat ik zo’n gaaf project zou kunnen gaan starten maar tegelijkertijd voelde ik een enorme verantwoordelijkheid. In eerste plaats naar de familie Friedler maar ook naar alle deelnemers. Kan ik het wel? Wat nou als ik het niet goed doe? Wie ben ik dat ik denk zoiets neer te kunnen zetten? En hoe bijzonder dat zij mij dit gunnen. Ze kennen me niet eens en dan ga ik met de ‘legacy’ van hun overleden zoon aan de haal.
Omdat het masterproject ‘Naked Rotterdam’, natuurlijk, binnen het reguliere schooljaar afgerond moest zijn was er een zekere tijdsdruk. Ik had de goedkeuring voor de zomer van 2016 en kon dus in de zomer werken aan een projectplan en -website. Ik heb toen voor de stad Rotterdam gekozen. Ik kende daar wat mensen waar ik het mee besproken had en we waren het erover eens dat juist in Rotterdam mensen niet zo moeilijk doen en wellicht makkelijker ‘uit de kleren gaan’ dan elders. Toen ik eenmaal globaal bedacht had hoe ik mijn versie zou willen maken was de grootste uitdaging het vinden van een geschikte locatie om te fotograferen. Ik wilde een rauwe setting omdat dat past bij Rotterdam. Bovendien zou ik mijn fotoapparatuur gedurende de hele periode willen laten staan (om een consistente serie te kunnen maken).
Na heel veel zoeken, praten, smeken en stress vond ik bij Flexizone een perfecte ruimte. Een leegstaande loods met kantoor bij het Kralingse bos die ik met korting voor 3 maanden kon huren.
De eerste uitdaging was natuurlijk het vinden van deelnemers. Maar hoe vraag je iemand of die bloot voor jou wil poseren? Daarom heb ik veel in Rotterdam rondgelopen, festivals bezocht en overal mensen aangesproken.
Mijn ‘pick-up’ line was iets als: “Weet je, ik ga een Rotterdams fotoproject doen, dat gaat hier over (Friedler’s werk) en nu zoek ik deelnemers. Heb jij een idee hoe ik dat het best kan aanpakken?” Op die manier voelde men zich minder aangesproken en aangevallen.
Tegelijkertijd had ik natuurlijk ook al een persbericht verstuurd en vervolgens de regionale oproepen (Rijnmond en FunX) benaderd. Geleidelijk aan kwam het op gang. Bijvoorbeeld, een artikel in ‘de Metro‘ en kort daarna een in de NRC hielpen enorm. Desondanks neemt dat niet weg dat het nooit makkelijk was om deelnemers te vinden.
In oktober 2016 startte de fotografie. Slechts een paar dagen daarvoor hadden wij (Nico Laan, mijn collega van de hogeschool, en ik) de set klaargemaakt. De achtergrond met betonlook was geplaatst en de lampen stonden op hun plek. Het moest namelijk in één keer goed zijn, omdat je later niets meer kunt aanpassen.
Destijds stond het aantal inschrijvingen op ongeveer 50, geloof ik. Via een online registratie konden deelnemers zelf een datum en tijdslot (van één uur) kiezen. Ondertussen had ik via een kennis gehoord dat iemand mij wilde helpen bij het project. Deze persoon, Marieke Boon, wilde vooral zien hoe ik zoiets aanpakte en leren van de fotografie. Inmiddels heeft Marieke zelf haar fotovakschool diploma behaald en gelukkig deed ze opnieuw mee bij Naked The Hague. Tijdens het project hielp zij bij de ontvangst van de deelnemers, verzorgde ze koffie en stelde ze waar nodig zenuwachtige deelnemers gerust.
Het waren volle dagen. Soms fotografeerden we wel 11 personen op één dag! Bovendien was het ook heel emotioneel. Dat kwam voor mij onverwacht, want ik had me eerder niet gerealiseerd hoezeer mensen bezig zijn met hun uiterlijk en wat anderen denken. Deze ervaring houdt mij sindsdien bezig en heeft uiteindelijk ook geleid tot het maken van Naked The Hague.
Leon Schroder
Gedurende het traject werd ik via via gewezen op de RET Aardig Onderweg Award (AOA). De Rotterdamse vervoersmaatschappij organiseert namelijk jaarlijks een wedstrijd voor bijzondere Rotterdamse initiatieven. Daardoor kon ik met Naked Rotterdam meedoen in de categorie Kunst. Het was in feite een soort afvalrace over een periode van enkele maanden, waarbij tussentijdse presentaties voor een jury plaatsvonden.
Uiteindelijk werd ik met Naked Rotterdam de winnaar in de categorie Kunst en kwalificeerde ik me daardoor voor de eindshow in het Luxor Theater in het voorjaar van 2017. Tijdens deze show konden de winnaars van de andere twee categorieën en ik strijden om de publieksprijs.
De avond werd gepresenteerd door Frank Lammers en bovendien besprak Burgemeester Aboutaleb de drie projecten. Hoewel ik de publieksprijs niet won, was ik desondanks zeer trots dat we samen Naked Rotterdam zo’n prachtig podium hebben gegeven.
Het voorwoord van Naked Rotterdam werd geschreven door David Friedler, Greg’s broer. Daar was ik natuurlijk heel blij mee. Maar ik wilde daarnaast zelf ook iets schrijven. Daarom besloot ik om mijn gedachten en ervaringen van tijdens het project op papier te zetten in de vorm van een brief aan Greg.
“Beste Greg,
We hebben elkaar nooit ontmoet en toch voelt het alsof ik je goed ken: niet als een vriend waarmee je opgegroeid bent, maar als iemand met wie je samen iets heel bijzonders en intens hebt doorgemaakt.
Jij weet als geen ander wat er bij het werken aan dit project in mijn hoofd omging; de keuzes die ik moest maken, de emotionele hoogtepunten én dieptepunten die ik meemaakte. Toen ik onlangs je vader schreef om te vertellen dat het niet alleen fysiek, maar ook emotioneel heel zwaar was, antwoordde hij dat hij zich herinnerde dat jij dat precies zo ervaren had. Het was af en toe echt heel heftig. Toch had ik deze periode voor geen goud willen missen.
Wat ontzettend zonde eigenlijk dat we in ons dagelijkse leven zo zelden de ware schoonheid van mensen zien. Misschien zijn we te vaak gekwetst om onze maskers af te durven zetten en ons echte zelf te tonen? Misschien kijken we gewoon niet goed genoeg? We weten allebei dat er nog een lange weg te gaan is naar ons ideaal van het zien van het echte pure van de mens. Zou het niet prachtig zijn als de Naked-serie helpt om mensen de ogen te openen?
Ik ben heel gelukkig met mijn keuze om met Rotterdammers te gaan werken. Ik benijd ze om hun onvoorwaardelijke trots voor ‘hun stadje’. Ze hebben een ingebakken mentaliteit van ‘niet lullen maar poetsen’ en geven niet om opsmuk en mooidoenerij. Recht voor z’n raap, daar hou ik wel van.
Is het jou ook opgevallen dat het juist niet de fotomodellen en exhibitionisten zijn die meedoen?
Het zijn stuk voor stuk ‘echte’ mensen die hiermee een persoonlijke grens verlegd hebben. Ik vind ze stoer en heb groot respect voor hun durf; zeker in onze huidige maatschappij waar we meer dan ooit
klaarstaan met een oordeel over een ander, zolang je zelf maar veilig buiten schot blijft.
Als afsluiting van het project organiseer ik een tentoonstelling voor alle deelnemers en hun gasten.
Ik heb in de documentaire over “Naked Londen” gezien hoe tof zo’n tentoonstelling toen was, dus dat wil ik ook graag.
Je vader mailde me laatst dat hij van plan is om samen met je broer naar Nederland te komen om daar bij te zijn! Hoe bijzonder is dat?!
Ik voel me natuurlijk vereerd maar ik vind het ook wel heel spannend. Het moet voor hen helemaal een bijzondere gewaarwording zijn. Ik hoop dat ik ze niet zal teleurstellen.
In “America Stripped” hoorde ik je zeggen dat “Naked Las Vegas” je laatste boek in de serie zou zijn. Ik vraag me nog steeds af waarom je daar zo stellig over was. Ik weet zeker dat als ik de kans krijg om nóg een “Naked” boek te maken, dat ik die met beide handen aan zou pakken. Als het ooit zo ver komt, dan schrijf ik je opnieuw.
Groet,
Leon”
